Hoe herken en voorkom je een burn-out?

Dit jaar werd bekend dat zeker een kwart van alle studenten kampt met burn-out gerelateerde klachten. Uit datzelfde onderzoek blijkt dat één op de zeven studenten verregaande angst- en depressieklachten ervaart. Hier gaat steeds vaker om ernstige indicaties. Het gaat zelfs zo ver, dat ook gedachten omtrent zelfmoord voorkomen in dit verband. Hoewel we hier vaak de leuke, onvergetelijke kant van het studentenleven aanhalen, kunnen we onze wang niet keren voor de kant die óók deel uitmaakt van diezelfde levensstijl en daarmee jullie vrienden, medestudenten en collega's.

Deze serieuze berichtgeving komt niet geheel uit de lucht vallen. Al sinds vorig jaar treedt het onderwerp steeds nadrukkelijker naar voren in allerlei berichtgeving. Een groot onderzoek van Hogeschool Windesheim gedurende dit jaar zette deze berichten nogmaals luister bij.

Volgens Jolien Dopmeijer, verantwoordelijk voor het onderzoek namens Hogeschool Windesheim, is de steeds grotere druk op te presteren debet aan de schrikbarende cijfers uit de inleiding. De huidige generatie studenten ervaart deze druk in toenemende mate met alle gevolgen van dien.

Oorzaakvan burn-outs onder studenten

Een andere oorzaak is tien jaar geleden al ingezet, aan de hand van het 'rendementsdenken'. De kwaliteit en de match tussen studenten en studies moest en zou omhoog om de uitval onder studenten te bevechten. Het resulteerde in een 'ambitieuzer studieklimaat' en alsnog toenemende uitval, weliswaar om psychologische redenen. "Eén van de grootste nadelen van de maatregelen is dat studenten constant het gevoel hebben dat zij zich geen enkele fout kunnen permitteren", stelt onderzoekster Dopmeijer.

Studenten zijn altijd maar druk, druk, druk. De agenda loopt moeiteloos vol en vrije tijd wordt schaarser en schaarser. Herkenbaar? De huidige generatie studenten, waaronder jij en ik, komt steeds vaker in een soort spagaat terecht.

De spagaat van de studenten bestaat uit aspecten zoals:

• Een drukke en immer volle agenda
• Meteen de juiste keuzes moeten maken, waaronder de studiekeuze
• Studeren moet alsmaar sneller gebeuren; het idee dat elke vorm van vertraging funest is
• Ondertussen toch een succesvol CV op zien te bouwen dat ver boven de CV's van je medestudenten uitsteekt
• En een sociaal en succesvol bestaan onderhouden op social media zoals Instagram (of de opgedrongen behoefte voelen daartoe)
• De toegenomen kosten voor het studeren en oplopende studieschuld
• En nu al zorgen voor later met betrekking tot bijvoorbeeld een hypotheek vanwege de onafwendbare studieschuld

Bespreekbaar maken zonder taboes

Dit heeft een duidelijke weerslag. Bovendien zou bij één op de vijf een mogelijk risico op zelfdoding aanwezig zijn. Een ander zorgwekkend punt van aandacht dat voren komt in het onderzoek van Dopmeijer is dat zo'n negen (!) op de tien studenten 'risicovol drinkt'.

Wellicht kom je deze problematiek ogenschijnlijk niet tegen op jouw hogeschool of uni, of wellicht worstel je juist dagelijks met burn-outachtige verschijnselen. Hoe het ook zij: het is belangrijk dat we de problemen bespreekbaar maken en houden. Niemand zou onnodig en stilzwijgend met een molensteen om de nek moeten studeren, omdat diegene zijn of haar ei nergens kwijt kan.

Hoe herken je een burn-out aan de symptomen en wat doe je dan?

Dat we te maken hebben met een serieus probleem staat buiten kijf. Vraag jij jezelf wel eens af of jij te maken hebt met burn-outachtige klachten? Dit zijn een aantal van de symptomen:

• Je bent continu erg vermoeid en slaapt slecht
• Je ervaart depressieve gevoelens; je hebt relatief weinig zelfvertrouwen, ervaart veel zaken als nutteloos en je bent angstig
• Je creëert afstand tussen jou en je omgeving, studie, vrienden en/of familie
• Je bent vaak snel geïrriteerd
• Je concentratie is regelmatig in geen velden of wegen te bekennen

Behoefte aan meer uitsluitsel? Psychologen Nederland stelde deze burn-out test op om meer duidelijkheid te krijgen van je persoonlijke klachten met betrekking tot een burn-out. De test duurt slechts vier minuten.
Als je met een burn-out, burn-outachtige klachten of gerelateerde stressachtige klachten te maken hebt, is het verstandig te zoeken naar ondersteuning voor zowel de korte als lange termijn. Het taboe dat jonge mensen geen burnouts kunnen krijgen, staat gelukkig steeds verder van onze maatschappij af.

Lees bijvoorbeeld over tips om verergering van je burn-out en stressklachten te voorkomen. Daarnaast is het aan te raden (tijdelijke) professionele hulp in te schakelen. In de regio Tilburg is een veelvoud aan professionals die hun diensten aanbieden om jouw burn-out voorgoed te verhelpen. Mocht je specifiek behoefte hebben aan een psycholoog, dan vind je via deze zorgkaart alle psychologen en hun reviews in de regio Tilburg.